Je ziet overal prachtige, strakke houten gevels en vlonders en vraagt je af hoe ze zó lang mooi blijven. Grote kans dat ze zijn gemaakt van thermisch gemodificeerd hout. In dit artikel leg ik in begrijpelijke taal uit wat dit materiaal precies is, hoe het wordt gemaakt en wanneer je het wel of juist niet moet kiezen. Je krijgt helder inzicht in de belangrijkste voordelen en aandachtspunten, welk type hout geschikt is, hoe lang het meegaat en hoe je het onderhoudt. Zo maak je met een gerust hart de juiste materiaalkeuze.
Wat is thermisch gemodificeerd hout?
Thermisch gemodificeerd hout is hout dat door middel van gecontroleerde verhitting in een zuurstofarme omgeving een duurzamere structuur krijgt. Tijdens deze warmtebehandeling, vaak tussen grofweg 180 en 212 graden, worden de houtbestanddelen zodanig veranderd dat het hout minder vocht opneemt. Dat maakt het vormvaster, beter bestand tegen schimmels en rot en aanzienlijk stabieler in buitengebruik. Er komen geen chemicaliën aan te pas. Namen die je soms tegenkomt zijn ThermoWood of Plato, maar dat verwijst vooral naar de toegepaste procesmethode, niet naar de houtsoort zelf.
Hoe werkt het proces?
De stappen in het kort
- Drogen: het hout wordt naar een laag vochtgehalte gebracht zodat het gelijkmatig kan worden behandeld.
- Verhitten: onder zuurstofarme omstandigheden wordt het hout langdurig verhit totdat de celwandstructuur verandert.
- Conditioneren en afkoelen: het hout wordt gecontroleerd teruggebracht naar omgevingstemperatuur en gebalanceerd.
- Nabehandeling: sorteren, profileren en kwaliteitscontrole voor de uiteindelijke toepassing.
Dit is specialistisch werk. Zelf thermisch modificeren is af te raden, omdat timing, temperatuur en vochtgehalte nauw luisteren voor een betrouwbaar resultaat.
Voordelen en aandachtspunten
Het grote voordeel is stabiliteit. In de praktijk zie ik dat geveldelen veel minder werken en strakker blijven, ook bij wisselende seizoenen. Het lagere vochtgedrag helpt tegen kromtrekken en scheluwte en het lagere gewicht is prettig verwerken. Daarnaast is de natuurlijke weerstand tegen schimmels en houtrot duidelijk hoger, wat de levensduur verlengt.
Er zijn ook aandachtspunten. Het hout wordt donkerder van kleur en zal zonder afwerking na verloop van tijd natuurlijk vergrijzen. Door de hoge temperaturen neemt de buigsterkte af, waardoor het minder geschikt is als constructiehout. Voorboren bij schroeven voorkomt splijten, zeker bij uiteinden. Wil je liever een alternatief vergelijken waarbij wel met middelen wordt behandeld, lees dan meer over geïmpregneerd hout.
Toepassingen en geschikte houtsoorten
Thermisch gemodificeerd hout komt het best tot zijn recht in buitentoepassingen waar maatvastheid belangrijk is, zoals gevelbekleding, schuttingen, pergola’s en bekleding van overkappingen. Voor vlonders kan het ook, al kies ik daar graag profielen met goede grip en voldoende onderventilatie. Vermijd direct en permanent grondcontact; dat verkort de levensduur.
Veelgebruikte houtsoorten zijn vuren, grenen, ayous, essen en fraké. Ze reageren allemaal net wat anders op de behandeling. Ayous en fraké zijn populair voor gevels vanwege het lage gewicht en de rustige tekening, terwijl thermisch essen hard en stabiel is met een uitgesproken nerf. Twijfel je over de beste keuze per toepassing, bekijk dan ook onze gids over welk hout voor buiten.
Levensduur, onderhoud en afwerking
In de praktijk haal je meestal 15 tot 25 jaar, met uitschieters hoger bij goede detaillering en periodiek onderhoud. De basis is eenvoudig: reinigen met lauw water en een zachte borstel, niet schuren met agressieve middelen en geen hogedruk gebruiken. Laat oppervlakken goed drogen na regen om vlekvorming te voorkomen.
Onbehandeld zal het hout egaal vergrijzen. Wil je de warme kleur behouden, werk dan af met een buitenolie of beits met UV-bescherming. Op sterk belaste of zonbelichte gevels plan ik doorgaans een lichte onderhoudsbeurt om de paar jaar. Ga je dekkend schilderen, gebruik dan een geschikte primer en geef die voldoende droogtijd. Meer hierover lees je bij hoe lang primer droogt op hout.
Praktische tips uit ervaring
Zorg altijd voor achterliggende ventilatie bij gevels en houd voldoende dilatieruimte tussen delen. Werk scherpe zaagkanten lichtjes af en voorboor schroefgaten, vooral dicht bij kopse kanten. Kies roestvast stalen bevestigers van passende kwaliteit. Denk tot slot aan kleurverwachting: kies bewust voor natuurlijk vergrijzen of plan tijdig een beschermende afwerking.
Conclusie
Thermisch gemodificeerd hout is een slimme, milieuvriendelijke keuze wanneer je stabiel en duurzaam hout zoekt zonder chemische behandeling. Het scoort op maatvastheid, onderhoudsgemak en levensduur, mits je rekening houdt met de lagere sterkte, goede detaillering en periodieke bescherming tegen UV. Met de juiste houtsoort en een doordachte afwerking bouw je aan een gevel of buitenproject waar je jarenlang plezier van hebt.
Wat is thermisch gemodificeerd hout precies?
Thermisch gemodificeerd hout is hout dat door verhitting in een zuurstofarme omgeving een andere celstructuur krijgt. Daardoor neemt het minder vocht op, is het stabieler en beter bestand tegen schimmels en houtrot. Het proces gebeurt zonder chemicaliën en zorgt voor een donkerdere basistint die zonder afwerking geleidelijk vergrijst.
Hoe lang gaat thermisch gemodificeerd hout mee?
Reken op circa 15 tot 25 jaar, afhankelijk van houtsoort, detaillering en onderhoud. Met goede ventilatie achter een gevel, geen direct grondcontact en periodieke bescherming tegen UV en vuil kan de levensduur aanzienlijk toenemen. Het materiaal haalt vaak een hogere duurzaamheidsklasse dan onbehandeld naaldhout.
Is thermisch gemodificeerd hout geschikt voor constructies?
Meestal niet. Door de behandeling neemt de buigsterkte af, waardoor het minder geschikt is voor dragende constructies. Gebruik het vooral voor esthetische en niet-dragende toepassingen zoals gevelbekleding, schuttingen en bekleding van overkappingen. Voor constructieve delen kies je beter een houtsoort en sterkteklasse die daarvoor zijn gecertificeerd.
Moet je thermisch gemodificeerd hout behandelen?
Het hoeft niet, maar het loont vaak wel. Onbehandeld vergrijst het egaal. Wil je de warme kleur behouden of extra bescherming tegen UV en vuil, breng dan een geschikte buitenolie, beits of dekkende verf aan. Reinig periodiek met water en een zachte borstel en vermijd agressieve reiniging met hoge druk.
Welke houtsoorten worden thermisch gemodificeerd?
Veelgebruikte soorten zijn vuren, grenen, ayous, fraké en essen. Ze reageren verschillend op de behandeling. Ayous en fraké zijn licht en maatvast voor gevels, essen is hard en zeer stabiel. Laat je keuze afhangen van toepassing, gewenste uitstraling en onderhoudsbereidheid.
