Je wilt beton storten voor een fundering, oprit of keerband en vraagt je af welk hout voor bekisting beton het beste werkt. Logisch, want een goede bekisting voorkomt uitbuiken en geeft een strakke rand zonder ontstane scheuren. In dit artikel neem ik je stap voor stap mee in de keuze van geschikt hout en plaatmateriaal, praktische diktes, het stutten en slimme tips uit de praktijk. Je leest wanneer je kiest voor betonplex, wanneer eenvoudige planken volstaan en hoe je hergebruik en een mooie afwerking voor elkaar krijgt. Zo ga je zeker en netjes aan de slag.
Waar let je op bij het kiezen van hout voor bekisting
Sterkte en waterbestendigheid
Bekistingshout moet stijf en vormvast zijn en zo min mogelijk vocht doorlaten. Tijdens het storten werkt beton als een vloeistof met veel druk. Kies daarom materiaal dat weinig doorbuigt en niet opzwelt. Platte vezelplaten die vocht zuigen zijn minder geschikt, tenzij ze specifiek vochtwerend zijn of je ze goed beschermt.
Maatvoering en recht
Strakke randen beginnen bij rechte planken. Gebruik recht en vlak materiaal met egale dikte. Een rechte kant aan de betonzijde voorkomt golving. Werk met genoeg piketten en schoren zodat de lijn exact blijft tijdens het storten en afreien.
Welke houtsoorten en platen zijn geschikt
Betonplex is een favoriet omdat het watervast verlijmd is en een glad fenolhars oppervlak heeft. Dat geeft een nette betonhuid en laat na ontkisten makkelijk los. Hardhout betonplex is het meest robuust en goed herbruikbaar, populieren betonplex is lichter en vaak voordeliger. Werk de randen af met randsealer voor langere levensduur.
Steigerplanken of vuren planken werken prima voor kleinere funderingen en tuinbanden. Ze zijn betaalbaar en gemakkelijk te verwerken. Let op voldoende dikte en stutting om doorbuigen te voorkomen. Grenen kan ook, mits droog en recht. Douglas is stevig en vormvast en is een goede keuze wanneer je planken later nog voor buitentoepassingen wilt hergebruiken. Lees desgewenst meer over Douglas in wat is Douglas hout.
Underlayment en OSB zijn alleen aan te raden als tijdelijke oplossing met extra bescherming zoals folie en ontkistingsolie. MDF is ongeschikt. Vochtwerend spaanplaat V313 kan, maar is minder stootvast aan de randen en vraagt zorgvuldige ondersteuning.
Voor speciale situaties kun je systeembekisting huren of verloren bekisting toepassen, bijvoorbeeld EPS voor moeilijk bereikbare plaatsen. Dat bespaart tijd, maar is minder flexibel in maatwerk.
Dikte en hoogte van de bekisting
Voor opstanden tot circa 15 tot 20 cm werkt een plank van 18 tot 22 mm dik goed, mits je voldoende stut. Voor hogere opstanden of langere vrije lengtes kies je dikker materiaal of kortere stutafstanden. Voor een strookfundering van 20 tot 30 cm hoogte ga ik in de praktijk vaak naar 22 tot 28 mm dikte of gebruik ik betonplex van 18 tot 21 mm, met stevige piketten en tussenklampen.
Piketten plaats je aan de buitenzijde om de 50 tot 60 cm, dichter bij hoeken of waar de druk groter is. Gebruik haakse koppelingen en zet hoeken extra vast met binnenlatten. Breng waar nodig schoren aan die in de ondergrond afsteunen. Controleer met een richtlat en waterpas of alles strak en in lijn staat voordat je stort.
Afwerking, ontkisten en hergebruik
Breng een laag bouwfolie aan om wegvloeien van cementmelk te beperken en het hout te beschermen. Smeer de binnenzijde licht in met een geschikte ontkistingsolie zodat beton niet hecht en je een glad resultaat krijgt. Een kleine afschuining bovenaan de bekisting voorkomt scherpe randen die kunnen afbrokkelen. Reinig na ontkisten direct en berg platen droog op voor hergebruik.
Ontkisten kan meestal na 24 tot 48 uur afhankelijk van temperatuur en mix. Volledig belasten doe je pas later, conform de richtlijnen van het beton en de constructeur. Twijfel je of jouw hout geschikt is voor vochtige omstandigheden, lees dan ook welk hout kan tegen vocht.
Persoonlijke tip uit de praktijk
Ik kies voor kleine werken vaak voor populieren betonplex van 18 mm met randsealer en stut om de 50 cm. Voor een lange oprit gebruik ik rechte vuren planken van 22 mm met extra schoren bij verbredingen. Een dunne laag ontkistingsolie en folie scheelt achteraf veel schoonmaakwerk en levert een mooie strakke betonhuid op.
De beste keuze voor bekisting hangt af van hoogte, lengte en gewenste afwerking. Betonplex is ideaal voor een strak oppervlak en hergebruik. Voor kleinere projecten zijn rechte vuren of steigerplanken een prima en betaalbare keuze mits goed gestut. Met juiste dikte, voldoende piketten, folie en ontkistingsolie haal je een strakke, veilige en duurzame bekisting.
Welk hout voor bekisting beton is het meest geschikt voor een strakke afwerking
Betonplex levert de strakste betonhuid dankzij de gladde fenolharslaag en watervaste verlijming. Kies 18 tot 21 mm voor gebruikelijke hoogtes. Werk randen af met sealer en gebruik ontkistingsolie voor soepel ontkisten. Voor simpele werken volstaan rechte vuren of steigerplanken mits je voldoende stut en de binnenzijde beschermt met folie.
Kan ik vuren of grenen gebruiken voor bekisting beton
Ja, vuren en grenen zijn prima voor kleinere tot middelgrote werken. Let op voldoende dikte, doorgaans 18 tot 22 mm bij 15 tot 20 cm hoogte, en zet piketten om de 50 tot 60 cm. Houd het hout droog en recht, bescherm de binnenzijde met folie en breng bij voorkeur een ontkistingsolie aan.
Is OSB of underlayment geschikt als bekistingsmateriaal
Alleen als tijdelijke oplossing en met goede bescherming. OSB en underlayment nemen sneller vocht op en kunnen opzwellen. Gebruik bouwfolie aan de betonzijde en stut extra. Voor een nette afwerking en hergebruik is betonplex of rechte planken van vuren of steigerhout meestal een betere keuze.
Welke dikte kies ik voor bekisting beton
Voor opstanden tot 15 tot 20 cm volstaat vaak 18 tot 22 mm plankdikte. Voor 20 tot 30 cm ga je naar 22 tot 28 mm of kies je betonplex 18 tot 21 mm met kortere stutafstanden. Belangrijker dan alleen dikte is voldoende stutting, extra versteviging bij hoeken en een rechte, egale plank.
Wanneer mag ik ontkisten en hoe voorkom ik vastkleven
Ontkisten kan doorgaans na 24 tot 48 uur, afhankelijk van temperatuur en betonrecept. Volledig belasten doe je later volgens de richtlijn van de constructeur. Gebruik een geschikte ontkistingsolie en eventueel bouwfolie om hechting te voorkomen. Reinig direct na ontkisten en berg het hout droog op voor hergebruik.
